نکات مهم در شمع سازی
1- قبل از شروع، روی سطح کار را با روزنامه بپوشانید تا اطرافتان کثیف نشود.
2- تمام وسایل لازم را از قبل تهیه کرده و کنار دست خود قرار دهید.
3- برای تمیز کردن ظرف پارافین، نیاز به شستن آن ندارید، بلکه می توانید بلافاصله بعد از استفاده، آن را با یک دستمال و یا پنبه پاک کنید.
4- قبل از این که پارافین داخل قالب کاملاً سرد شود یک گودی اطراف فتیله به وجود می آید. این گودی را دوباره با پارافین مذاب پرکنید و بگذارید سرد شود.
5- دقت داشته باشید که هنگام ذوب کردن پارافین، آب به داخل ظرف نفوذ نکند.
6- قالب باید کاملاً سالم، خشک و بدون خراش باشد.
7- در قالب های یک تکه، سرقالب باید کوچکتر از ته آن باشد تا شمع به راحتی از آن خارج شود.
8- چنان چه قالب شما به شکلی است که به راحتی روی زمین قرار نمی گیرد( مثل قالب های مخروطی، ستاره ای و...)، قبل از ریختن پارافین، آن را روی یک تکه اسفنج یا یک ظرف پر از شن قرار دهید تا به صورت عمودی و ثابت بماند.
9- برای سرد کردن پارافین، هیچ گاه آن را در فریزر قرار ندهید، چون شمع شما پس از سرد شدن ترک می خورد ولی می توانید در طبقات پایین یخچال قرار دهید.
10- چنان چه شمع به راحتی از قالب جدا نشد، آن را مدت بیشتری در یخچال قرار دهید.
11- برای این که کف شمع صاف و یکدست شود، آن را ته یک ظرف داغ بکشید تا کاملاً صاف شود.
12- در تهیه شمع های مایع، چنان چه به پارافین مایع دسترسی نداشتید می توانید از روغن مایع استفاده کنید.
13- دمای پارافین در قالب های مختلف متفاوت است. در قالب طلقی و شیشه ای، دمای پارافین باید به حدی باشد که قالب حالت اصلی خود را از دست ندهد؛ یعنی پارافین باید مقداری از گرمای خود را از دست داده باشد.
ـ لکه گیری:
پاک کردن لکه ی شمع از روی کاغذ دیواری
بعضی از انواع کاغذ دیواری ها غیرقابل شستشو هستند. اگر قطره شمع بر روی کاغذ دیواری چکید، به وسیله یک کارد قسمت های شمع را از دیوار جدا کرده و سپس با یک مداد پاک کن ، جای لکه را تمیز کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی وسایل چوبی
در این حالت، لکه شمع را نباید با وسایل نوک تیز پاک کرد ؛ چون لوازم چوبی را خراش می دهد. کافی است قسمت لک شده را با آب گرم بشویید و بلافاصله با یک تکه پنبه پاک کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی تابلو نقاشی
ابتدا با نوک کارد، شمع را از روی تابلو بردارید و سپس به وسیله کف صابون و اسفنج، به آرامی روی مدل لکه بکشید؛ بعد با آب ولرم آبکشی کنید. سپس با یک تکه پارچه نخی به آرامی روی محل شسته شده را خشک کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی موزائیک
ابتدا کمی سرکه گرم را روی لکه بریزید. سپس با کف صابون ولرم آن را بشویید و آب بکشید و بلافاصله با یک تکه پارچه خشک کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی پارچه
برای برطرف کردن لکه شمع از پارچه، در دو طرف یک پارچه کاغذ خشک کن قرار داده و روی آن اتوی داغ بگذارید. شمع از پارچه جدا شده و جذب کاغذ خشک کن می شود.
پاک کردن لکه شمع از روی فرش
روی قسمتی از فرش که شمع ریخته، یک تکه روزنامه یا کاغذ خشک کن قرار دهید و اتوی گرم روی آن بگذارید تا لکه جذب کاغذ شود. این عمل را چند بار تکرار کنید تا لکه به کلی از بین برود. البته این کار را خیلی با دقت انجام دهید تا فرش نسوزد. در آخر، اگر باز هم جای لکه باقی ماند، آن را با الکل تمیز کنید.
طریقه فتیله گذاری در قالب های دو تکه
1- ابتدا قالب را از هم جدا کرده، یک سرفتیله را به قلاب گره بزنید و در ته قالب قرار دهید. سر دیگر فتیله را با چسب کاغذی محکم به سر قالب بچسبانید.
2- نیمه دیگر قالب را روی آن قرار دهید و دور درزها را کاملاً چسب کاغذی بچسبانید.
3- پارافین مذاب را در قالب بریزید.
4- اگر احتمالاً پارافین از درزهای قالب بیرون زد، قالب را فوراً در آب سرد قرار دهید به طوری که آب وارد پارافین نشود.
طریقهی فتیله گذاری در قالب های یک تکه
1- یک سر فتیله را به قلاب گره بزنید و سر دیگر فتیله را از سوراخ ته قالب عبور دهید و با چسب کاغذی در جای خود ثابت کنید.
2- پارافین مذاب را داخل قالب بریزید.
طریقه فتیله گذاری در قالب های بدون سوراخ
1- یک سر فتیله را به یک جسم نسبتاً سنگین مثل مهره گره بزنید.
2- سر دیگر فتیله را به قلاب متصل کنید.
3- فتیله را وسط قالب قرار دهید.
4- پارافین مذاب را داخل قالب بریزید.
طریقه فتیله گذاری در شمع های مایع
1- به اندازه 4 سانت ، فتیله را از سوراخی که در وسط طلق ایجاد کرده اید عبور دهید.
2- طلق را روی پارافین مایع قرار دهید.
طریقه فتیله گذاری در شمع کوچک و کم عمق
1- یک قلاب یا میله باریکی را داغ کرده و در مرکز شمع فرو کنید.
2- فتیله را به طول 3 یا 4 سانتیمتر بریده در سوراخ ایجاد شده قرار دهید.
لوازم مورد نیاز جهت تهیه شمع
کاغذ روغنی: یا (مومی)
زمانی که شما ساختن شمع را خاتمه دادید و مقداری از مومتان باقی ماند، یک سینی قدیمی فر را بردارید و با یک ورقه کاغذ روغنی آنرا بپوشانید و موم را در آن بریزید. بگذارید تا سفت شود و بردارید و در جای خشک و خنک نگهداری کنید و در زمان دیگر که خواستید شمع درست کنید آن را دوباره ذوب کرده و استفاده نمائید.
- ظروف مخصوص برای ذوب کردن موم (روش بن ماری)
برای این کار از ظروف استیل یا آلومینیوم استفاده کنید (از ظروف لعابی هم میتوانید استفاده کنید) یک ظرف بزرگتر را پر از آب کرده روی حرارت قرار دهید و ظرف دومی را کوچکتر انتخاب کنید و روی آن قرار دهید و با یک کاسه روی آن بگذارید اما اگر این کار را انجام دادید دقت کنید زمانی که درجه حرارت را اندازه میزنی موم ممکن است که در یک روش متغیر ذوب شود. هنگام استفاده از روش بنماری، ظرف زیری را که پر از آب میباشد حرارت دهید تا به جوش آید و موم را در ظرف دوم که روی ظرف اول قرار میگیرد ذوب کنید. بهخاطر داشته باشید که وقتی آب ظرف زیری میجوشد کم نشود و اگر کم شد و لازم بود به آن آب اضافه کنید. و زمانی که موم را ذوب کردید ظروف را تمیز کرده و با یک حوله داخل آنرا خوب خشک کنید و بردارید.
- ظرف مخصوص غوطهور کردن
این ظرف استوانهای بلند یکی از لوازم مخصوص و قابل استفاده در شمعسازی میباشد که از فروشگاههای مخصوص لوازم شمعسازی میتوانید آن را خریداری کنید این ظرف برای قراردادن محلول موم میباشد و ممکن است که بیشتر از آنچه که شما لازم دارید گنجایش داشته باشد. این ظروف باید روی یک ظرف دیگر که پر از آب میباشد و آهسته در حال جوشیدن است قرار بگیرد و سعی کنید که تا آنجائی که ممکن است در یک سطح تراز باشد.
- دماسنج مخصوص شمعسازی
زمانی که دارید یک شمع را میسازید باید موم را در یک درجه حرارت درست حرارت دهید. ممکن است که شما از یک دماسنج مخصوص شیرینیپزی یا آشپزی استفاده نمائید. بهشرطی که درجههایش مانند دماسنج مخصوص شمعسازی باشد که از درجه? 108-38 سانتیگراد (225-100 فارنهایت) میباشد و هرگز مومی را که در حال ذوب شدن میباشد به حال خود باقی نگذارید و دنبال کار دیگری باشید چون میتواند شعلهور شود و مانند یک روغن داغ آشپزی بخار شود.
- قالبها
از قالبهای شیشهای میتوانید بهطور نامحدودی استفاده نمائید بهشرطی که موقع کار آنها شکسته نشوند. قالبهای پلاستیکی و لاستیکی عمر بیشتری دارند. قالبهای پلاستیکی از قالبهای شیشهای ارزانتر میباشند و قالبهای لاستیکی معمولتر میباشند و شما اغلب میتوانید قالبهائی را که به شکل کره و بیضی (تخممرغی) میباشند و بهطور متوسط جداگانه عرضه میشوند خریداری نمائید و (از فلز و پلاستکی ساخته میشوند) و در شکلهای مختلف در فروشگاههای مخصوص شمعسازی وجود دارند.
- سوزن فیتیله
این سوزن بلند (سوزن لحافدوزی) از استیل ساخته شده و در اندازههای مختلف بین 25-10 سانتیمتر طول عرضه میشود. از این سوزنها میتوانید برای قرار دادن فیتیله و اغلب برای محکم کردن فیتیله در ته قالب زمانی که میخواهید فیتیله را قبل از اینکه شروع به ذوب کردن موم نمائید استفاده کنید.
- حلقه گرد کیک
این از وسائل ضروری نامبرده در لیست لوازم مخصوص شمعسازی نیست. اگر چه این یک نمونه عالی از لوازمی است که شما ممکن است قبلاً در آشپزخانه از آن استفاده میکردید و میتوانید آنرا همانند یک قالب بهکار ببرید، برای مثال، اگر شما یک طرف حلقه را با خمیر بتونه محکم در یک سینی ببندید میتوانید به جای قالب از آن استفاده کنید.
- قاشق یا همزندستی
اگر قاشق قدیمی که مورد استفاده نیست ندارید میتوانید از یک تکه چوب بلند استفاده نمائید اما مواظب باشید که زیاد باریک نباشد و تراشههای چوب از آن جدا نشود و موم را خراب کند. شما هنگام ذوبشدن موم نیاز به همزدن ندارید فقط وقتی که میخواهید به آن رنگ اضافه نمائید به همزدن احتیاج دارید.
1- ظروف مخصوص برای ذوبکردن موم (روش بنماری)
2- ظرف مخصوص برای قراردادن محلول موم (برای غوطهور کردن)
3- دماسنج مخصوص شمعسازی
4- کاغذ مومی (روغنی)
5- قالبهای انتخاب شده لاستیکی و پلاستیکی و قوطیهای کوچک که میتوانید بهجای قالب از آنها استفاده کنید.
6- سوزنهای فیتیله
7- حلقه کیکپزی
8- قاشق
9- سینی فر
10- تیغ موکت بری
- سینی قدیمی فر
از این سینی بههمرا کاغذ روغنی هنگامی که از محلول موم شما مقداری باقی مانده آنرا در این سینی ریخته و بگذارید تا سفت شود و دوباره مورد استفاده قرار دهید، همچنین از این سینی برای حمام اب سرد و سرد کردن شمعهای آبی کوچک استفاده میشود.
- تیغ موکتبری یا چاقوی تیز
از این تیغ در روشهای متعددی میتوانید استفاده نمائید. زمانی که دارید شمع میسازید، برای بریدن فیتیله در طول مناسب و بریدن ورقههای موم عسل و زمانی که دارید یک طرح یا استنسیل درست میکند میتوانید از این تیغ مانند یک قیچی تیز استفاه نمائید. همیشه سعی کنید که از تیغه? تیز استفاده کنید و مواظب باشد که دستتان را نبرید.
ساخت شمعهای قالبی
بیشتر افرادی که به شمعسازی علاقه دارند از قالبهای آماده و مختلف برای ساخت شمعهای خود استفاده میکنند.
? قالبهای شمعسازی
در شکل و اندازههای گوناگون از شکلهای هندسی ساده تا شکلهای میوه و گلها در بازار موجود میباشد. قالبهای شمعسازی ارزان میباشند و از آنها میتوانید به مدت طولانی هر چقدر که بخواهید استفاده نمائید جنس آنها از فلز، پلاستیک، لاستیک یا اکرولیک میباشد. ظروف شیشهای هم برای قالب مناسب میباشند اما از نظر قیمت گران میباشد چون برای بیرون آوردن شمع آن را باید بشکنید. بعضی از وسایل خانه از قبیل کارتنها و ظروف دیگر همچنین آنهائی را که میتوانید بکشید یا بتراشید و یا بشکنید میتوانید برای قالب مورد استفاده قرار دهید.
برای مثال: لوازمی از قبیل شیشههای مربا و کمپوت قوطی شیر و آب میوه، ظروف گالوانیزه، فنجانهای کاغذی و ظرف ماست و خامه برای قالب مناسب میباشند و شما مجبور نیستید که حتماً برای ساخت شمع قالب را خریداری نمائید.
? بتونه قالب
از چسبهای قالب استفاده مجدد، چسبناک، مانند مواردیکه برای ضد آب کردن قالبهای آکرولیک بهکار میرود ساخته میشود. آنها روی نوار فتیله در ته ظرف محکم فشار داده میشوند و اغلب میتوانید برای محکمکردن فتیله در قالب از آن استفاده نمائید.
دقت کنید که خردههای بتونه را از روی فتیله بردارید حتی ذرههای خیلی ریز را چون باعث میشود که فتیله خوب نسوزد.
توجه داشته باشید که برای بتونه کردن قالب از مقدار زیادی بتونه استفاده نمائید تا قالب بهطور کامل ضد آب شود.
ساخت انواع شمع های ساده
وسایل لازم:
- پارافین
- رنگ مخصوص شمع
- فتیله
- قالب در اشکال مختلف( قالب های یک تکه یا دو تکه)
مراحل انجام کار:
1- ابتدا قالب را فتیله گذاری کنید.
2- پارافین مذاب را به رنگ دلخواه درآورید و درون قالب بریزید و بگذارید کاملاً سرد شود.( در قالب های یک تکه، فتیله گذاری در پایان کار انجام می شود.)
3- شمع را از قالب جدا کنید.
اصول اولیه شمع سازی
بیشتر لوازم و موادی را که برای ساخت شمع نیاز است لازم نیست که بخرید، زیرا که بیشتر آنها را میتوانید در خانه پیدا کنید.
- ظروف
وقتی از قالبهای فلزی استفاده میکنید برای سرد کردن شمع از هر ظرفی که به اندازه? تقریبی قالب شما باشد برای حمام آب (وان) میتوانید استفاده نمائید.
- ظروف برای جوش آوردن آب
برای ذوب کردن موم از ظرفی که باید در آن آب را به جوش آورید استفاده نمائید و این ظرف باید به اندازهای باشد که ظرف محتوی موم داخل آن قرار بگیرد و جنس ظرف باید استیل یا آلومینیوم باشد. سپس ظرف را به اندازهای که لازم است پر از آب کنید. سپس یک بار که موم ذوب شده را در قالب ریختید اطراف ظرف آب را با یک حوله خشک آشپزخانه تمیز کنید.
نکته: از یک ماهیتابه هم برای جوش آوردن آب و قرار دادن ظرف محتوی موم داخل آن مانند شکل زیر میتوانید استفاده نمائید. در این گونه مواقع از یک توری یا سه پایه بین ظرف محتوی موم و ماهیتابه استفاده کنید. از یک تکه زنجیر فلزی هم برای قرار دادن زیر ظرف داخل ماهیتابه همانطور که در تصویر نشان داده شده میتوانید استفاده نمائید.
- قیف
از یک قیف برای دوباره پر کردن قالب میتوانید استفاده نمائید.
- چکش
از چکش برای شکستن موم به تکههای کوچکتر و مکعبی استفاده کنید.
- گرمکننده مانند بخاری و غیره
از یک بخاری یا بشقاب داغ استفاده نمائید.
- لوازم اندازهگیری
از یک ترازوی آشپزخانه برای وزن کردن موم مورد نیاز استفاده کنید.
- قاشقهای اندازهگیری
از قاشقهای اندازهگیری برای اندازه گرفتن مواد از قبیل روغن و رنگ استفاده نمائید.
- ظرف برای ذوب کردن موم
از هر نوع قوطی فلزی مانند قوطی خالی قهوه یا قوطی رب گوجهفرنگی میتوانید برای ذوب کردن موم استفاده نمائید.
- قالبها
از انواع شیشهها، پلاستیکها، لاستیکیها، یا قالبهای فلزی در شکل و اندازههای مورد نیاز از شکلهای ساده هندسی گرفته تا میوهها و گلها را میتوانید برای قالب استفاده نمائید.
- روزنامه
سطح کار خود را برای اینکه در خاتمه کار راحتتر تمیز کنید روزنامه پهن کنید.
- ماهیتابه
ماهیتابه را به اندازهای بزرگ بگیرید که ظرفی را که میخواهید موم را در آن ذوب کنید داخل آن قرار بگیرد.
- حوله کاغذی
از حوله کاغذی برای پاک کردن موم از روی لوازم تا زمانیکه هنوز گرم است استفاده کنید.
- چاقو
از چاقو برای مرتب و منظم کردن خطوط دراز شمع و تکه کردن فیتیله و حکاکی کردن شمع استفاده میشود.
- انبردست
از انبردست برای برداشتن ظرفی که در آن موم را ذوب کردهایم و همچنین برای اینکه بخواهیم موم ذوب شده را در قالب بریزیم استفاده میشود.
- دستگیره
از دستگیره برای گرفتن دسته وسائل داغ که با آنها کار میکنید استفاده میشود.
- میله نوک تیز
از یک میل بافتنی بلند، میخ نوک تیز، یا پیچ گوشتی فلزی برای هم زدن عطر یا رنگ استفاده کنید. از نوک تیز میله اغلب برای فرو کردن در وسط شمع و باز کردن اطراف فیتیله میتوانید استفاده کنید.
- توری فر یا سه پایه
باری قرار دادن داخل ماهی تابه استفاده میشود تا ظرف محتوی موم را که میخواهیم ذوب کنیم روی آن قرار دهیم و در این گونه موارد آب باید تا نیمه ظرف محتوی موم قرار بگیرد.
- چسب موم
برای چسباندن تکههای موم به یکدیگر، یا برای چسباندن تزئینات به شمع استفاده میشود. این مایع نرم، و موم چسبندهای است و در شکل جامد در دسترس میباشد و مقدار خیلی کمی از آن را میتوانید روی بخار آب ذوب کنید.
- دماسنج
موم را باید تا درجه حرارت واقعی برای ساختن شمع حرارت دهید. از دماسنج شیرینیپزی یا آشپزی به شرطی که مقیاس درجهبندی آن مانند دماسنج موم باشد میتوانید استفاده نمائید. (38-108 درجه سانتیگراد) (100-225 درجه فارنهایت) و زمانیکه موم را ذوب میکنید به درجه دماسنج توجه داشته باشید و هرگز نگذارید و دنبال کارهای دیگر بروید چون مانند روغن آشپزی فرار میباشد.
- کاغذ مومی یا آلومینیوم فویل
روی روزنامهای را که زیر دست برای کار انداختهاید کاغذ مومی یا آلومینیوم فویل پهن کنید تا اگر موم ریخته شد بهراحتی آن را پاک کنید. و این موم را که روی کاغذ مومی و آلومینیوم فویل بر میدارید میتوانید دوباره ذوب نمائید.
- وزنهها
موم از آب سبکتر میباشد. بنابراین از برگشتن قالب در ظرف آب به وسیله قرار دادن وزنهای سربی یا تکهای زنجیر بلند روی قالب جلوگیری کنید.
- سوزن فتیله
از سوزنهائی به طول (10 تا 25 سانتیمتر) استفاده کنید و در فتیله فرو کنید و فیتله را در ته قالب محکم کنید.
- انواع فتیله
آنچه که موم را به شکل شمع در میآورد یک فتیله میباشد. برای انتخاب فتیله باید دقت زیادی کنیم و از فتیلههائی استفاده کنیم که درست بسوزند. در اینجا 4 نوع فیتیله را به شما معرفی میکنیم: پهن، شناور، مربع و فتیلههائی که وسط آنها سیم وجود دارد. فتیلهها معمولاً از قیطانهای کتانی و نخهای مخصوص که آهسته و میزان بسوزند انتخاب میشوند، و در انواع و اندازههای مختلف وجود دارد و شما باید آنها را مطابق با اندازه و نوع شمع خود انتخاب کنید.
فتیلههای پهن و مسطح، معمولاً برای شمعهای غوطهور استفاده میشوند.
فتیلههای مربع، برای شمعهای پر شونده استفاده میشوند.
فتیلههائی که وسط آنها سیم قرار دارد، برای شمعهائی که در ظروف و شمعهای نذری استفاده میشوند.
- روش استفاده از فتیله
اندازه فتیله بستگی به قطر شمعی دارد که میخواهید بسازید. هر سانتیمتر فتیله برای هر سانتیمتر قطر مورد نیاز است. فتیلههای کلفت رابرای شمعهای بزرگ استفاده نمائید. برای ظروف بلند فتیله آماده شده را به وسیله نگهدارنده در وسط ته ظرف قرار دهید.و در حالیکه فتیله را نگه داشتهاید موم ذوب شده را بریزید. برای ظروف کوتاه موم ذوب شده را داخل ظرف بریزید و بگذارید تا سفت شود. به وسیله سوزن بلند یک سوراخ در مرکز آن ایجاد کنید و فتیله را قرار دهید برای ظرف متوسط، موم ذوب شده را در ظرف بریزید و بگذارید تا سرد شود و روی سطح یک پرده صخیم فرم بگیرد. سپس فتیله آماده شده را در نگهدارنده داخل شمع قرار دهید.
فتیلهها را تا حدود 3/1 الی 5/2 سانتیمتر قیچی کنید و قبل از قیچی کردن و دوباره روشن کردن اجازه دهید تا خنک شود. وقتی که شعله شمع را خاموش کردید، فتیله را در موم ذوب شده فرو کنید و فوراً آن را راست نگه دارید. این کار باعث میشود که فتیله دوده نزند و از دود کردن فتیله هم جلوگیری میکند.
- فتیلههای آماده شده
فتیلههائی هستند که برای شمع استفاده میکنیم. فتیله آماده شده یا نشده را در موم ذوب شده حدود 5 دقیقه بخوابانید. سپس فتیله پوشیده شده از موم را بردارید و آن را بهطور راست روی کاغذ مومی قرار دهید تا خشک شود.
- نگهدارنده فتیله
نگهدارندهها صفحاتی فلزی کوچک، صاف میباشند که فتیله را مانند لنگر در ظرف شمع نگه میدارد. فتیله را در سوراخ صفحه فلزی فشار دهید و شاخکهای آن را بههم فشار داده تا فتیله را محکم نگه دارد.
نکاتی مهم برای فتیلهها
1. همیشه قبل از استفاده از فتیلهها آنها را در موم داغ بخوابانید. فتیله را در موم داغ فرو کنید و سپس آن را راست نگه دارید تا سرد شود.
2. هرگز اجازه ندهید که آب به فتیله سرایت کند مگر اینکه قبلاً با موم ضخیم شده باشد. آب باعث میشود که موم در نخ فتیله نفوذ نکند، و این امر میتواند باعث غیر عادی سوختن یا جرقه زدن شعله شود.
3. همیشه توجه داشته باشید که فتیله درست در مرکز شمع قرار بگیرد، و گرنه شمع از یک طرف بهصورت کج میسوزد و خیلی زود شکل خود را از دست میدهد.
لیست کل یادداشت های این وبلاگ